Jak zintegrować dzieci w grupie przedszkolnej?

Przedszkole to ważny etap w życiu dziecka. Nabywa w nim doświadczenie związane z pracą w grupie, zdobywaniem nowych przyjaźni - a także pierwszymi konfliktami. Dobrze zintegrowana grupa to cel każdego nauczyciela i dyrektora. Dlatego warto pochylić się nad sposobami, za pomocą których integracja w przedszkolu stanie się dużo łatwiejsza!

W tym artykule:

• Integracja w przedszkolu - dobry przykład
• Nic na siłę - dajmy dziecku czas
• Przestrzeń na wyrażenie uczuć
• Metody integracyjne w przedszkolu
• Zabawa ruchowa – “Sałatka owocowa”
• Zabawa słowna – “Ile osób zapamiętasz?”
• Zabawa w kółku – “Policjanci i bandyci”
• Przebieganie pod chustą
• Zwierzątko do pary
• Zabawa w okręt

Integracja w przedszkolu - dobry przykład

Nie istnieje jednoznaczna recepta na to, aby szybko zintegrować grupę przedszkolną. Wielu wychowawców oraz opiekunów zgadza się, że jest to proces długotrwały i wymagający cierpliwości. Warto zacząć od… dobrego przykładu. 

Dorośli są dla dziecka najlepszym wzorem. Dorosły to przecież już odpowiedzialny człowiek, który zawsze wie, jak się zachować. Dlatego wychowawca obrazujący swoją postawą tolerancję dla odmienności, wrażliwość i zrozumienie jest odpowiednim wzorem naśladowania dla dziecka.

Również będąc rodzicem warto zwrócić uwagę na to, jakie postawy wyrażamy w obecności swojego dziecka – czy wynosi ono z domu szacunek do drugiego człowieka? Czy jest świadome swoich atutów i cech, które odróżniają je od innych? Jeśli tak, to integracja w przedszkolu nie powinna sprawić mu większych kłopotów.

Nic na siłę - dajmy dziecku czas

Jak ze wszystkim innym, tak z chęcią do integracji grupy też nie powinniśmy przesadzać. Zmuszanie dziecka do wzięcia udziału w danej aktywności może przynieść odwrotny skutek od zamierzonego i sprawić, że będzie mu ciężko się otworzyć.

Starajmy się zachęcać dziecko do włączenia się do zabawy poprzez wskazywanie mu atrakcyjnych punktów i korzyści z uczestnictwa. Jeśli upiera się jedynie przy obserwacji – pozwólmy mu na to, a następnym razem spróbujmy subtelnie wciągnąć dziecko do kolejnej gry.

Dobrze jest mieć wyczucie sytuacji – czasem dziecko musi po prostu poobserwować grupę czy aktywność, aby nabrać odwagi. Innym razem będzie stopniowo wnikało w grupę, podejmując się najpierw małych działań, by z czasem nabierać więcej pewności siebie. Dajmy mu czas – i zrozumienie, ale jednocześnie nigdy nie pozwólmy czuć się pomijanym.

Przestrzeń na wyrażenie uczuć

Pobytowi w przedszkolu – szczególnie na samym początku – towarzyszą często bardzo silne emocje. Bardzo ważne w procesie adaptacji do grupy oraz integracji w przedszkolu z innymi dziećmi jest to, by dziecko potrafiło je nazywać i wyrażać. Maluchy bardzo często jeszcze nie rozumieją, dlaczego czują się złe – co więcej, nie potrafią jeszcze do końca zdefiniować pojęcia złość. Pomóżmy im nazwać te emocje, i okażmy zrozumienie. Przykład: “widzę, że jest Ci przykro, i chciałbyś iść do domu. Rozumiem Cię! Postaramy się, by nasz wspólny dzień był bardzo przyjemny, byś mógł opowiedzieć później o nim rodzicom.”.

Nie wyrzucajmy dziecku, że jest “mazgajem” lub “płaczkiem”, nie dajmy się również wyprowadzić z równowagi jego złością. Ciekawym sposobem jest również zaproponowanie dziecku, by “wyrysowało” swoje uczucia. Niech pokaże na kartce, jak wyglądają, a potem podrze ją i wyrzuci.

Metody integracyjne w przedszkolu

Najpopularniejszą metodą na integrację w przedszkolu są gry i zabawy! Nieprzypadkowo – w końcu maluchy uwielbiają się bawić. A my możemy to wykorzystać w pożytecznym celu. Zabaw i gier dla dzieci jest bez liku – ruchowe, statyczne, słowne, konkurencje polegające na współzawodnictwie. Każda z nich może być cennym motorem rozwoju społeczno-emocjonalnego. Dodatkowo poprzez zabawę dziecko oswaja nowe doświadczenia, sytuacje i emocje.

Poniżej znajdziecie propozycje różnych zabaw, które można wykorzystać w trakcie zajęć w celu integracji.

Propozycje zabaw

Zabawa ruchowa – “Sałatka owocowa”

Usiądźcie na krzesłach, tworząc okrąg. Prowadzący siada w środku i przydziela każdemu maluchowi nazwę jednego z owoców (jabłko, śliwka, gruszka, brzoskwinia, banan, kiwi). Zabawa polega na tym, by na komendę np. „Jabłka!”, wszystkie dzieci, którym przydzielono nazwę „jabłko” zamieniły się miejscami. Nikt nie może zostać na dawnym miejscu. Kiedy prowadzący powie: „Sałatka owocowa!”, wszystkie dzieci zmieniają się miejscami. Komendy można zmieniać dowolnie, np.: „Gruszki i śliwki!”, „Jabłka, brzoskwinie i banany!”.

Zabawa słowna – “Ile osób zapamiętasz?”

Jedna z najprostszych zabaw słownych służących poznaniu się danej grupy. Dzieci siadają w kółku. Pierwsze z nich mówi swoje imię oraz czym się interesuje (możecie ustalić prostszą informację, lub utrudnić grę, dodając inną). Kolejne dziecko powtarza tę informację, a następnie opowiada w ten sam sposób o sobie. Dzieci muszą powtarzać wszystko to, co zapamiętały o swoich przedmówcach, a następnie dodawać własne wiadomości.

Zabawa w kółku – “Policjanci i bandyci”

Usiądźcie w kółku i ustalcie, kto jest policjantem. Osoba ta musi wyjść za drzwi. W tym czasie wybierzcie kolejną, która zostanie bandytą. Gdy policjant wróci do sali, bandyta ma za zadanie eliminować kolejnych uczestników zabawy poprzez kontakt wzrokowy i mrugnięcie oczami. Wyeliminowana osoba kładzie się na podłodze. Musi robić to bardzo ostrożnie, ponieważ zadaniem policjanta jest znaleźć i zidentyfikować bandytę. Może próbować trzy razy – jeśli mu się nie uda, bandyta wygrywa rozgrywkę. Policjant wybiera kolejną osobę do tej funkcji w następnej turze gry.

Przebieganie pod chustą

Chusta animacyjna to wierny - i niezwykle atrakcyjny - towarzysz zabaw integracyjnych. Wariacji z nią związanych jest naprawdę wiele, wystarczy już jednak jedna z najprostszych zabaw, by pomóc dzieciom znaleźć między sobą wiele wspólnych cech - a przy okazji zintegrować się wśród śmiechu i dobrej zabawy. Stajemy w kole, trzymając chustę za uchwyty - podnosimy ją i opuszczamy. Wybieramy prowadzącego (możemy zmieniać go w trakcie zabawy), który będzie wskazywał, które dzieci muszą w danym momencie zmienić miejsce (np. dzieci w czerwonym ubraniu). Gdy chusta jest w górze, dzieci przebiegają pod nią i zamieniają się miejscami. 

Mając chustę, możecie również wykonać wspomnianą wyżej zabawę w sałatkę owocową z jej wykorzystaniem. Zasady pozostają te same, natomiast wywołane “owoce” zamieniają się miejscami właśnie pod chustą.

Zwierzątko do pary

Uwaga - z tą zabawą prawdopodobnie nie unikniecie głośnych wybuchów śmiechu! Aby ją zorganizować, będą potrzebne karteczki z obrazkami zwierząt - jedno zwierzątko musi się pojawić kilka razy. Dzieci losują karteczki tak, by tylko one wiedziały, jakie zwierzątko im przypadło. Wszyscy rozbiegają się po sali. Następnie na sygnał nauczyciela dzieci zaczynają naśladować wylosowane przez siebie zwierzę - mogą wydawać jedynie związane z nim dźwięki. Zadaniem dzieci jest odszukać na sali i połączyć w grupę z resztą dzieci, która wylosowała tę samą karteczkę. 

Możecie także wybrać inny wariant poszukiwań i grupować się na zwierzątka domowe, wiejskie, dzikie itp.

Zabawa w okręt

Propozycja ruchowa, która pomoże dzieciom poczuć się grupą, która współdziała w jednym celu. Dzieci stają na środku sali i wszystkie zwracają się w tym samym kierunku. Jedno z nich (lub na początku nauczyciel) będzie prowadzić zabawę, wydając różne morskie komendy. Na przykład na hasło “lewa burta” wszyscy biegną na lewą stronę sali, podobnie w przypadku hasła “prawa burta”. Gdy padnie polecenie “rufa” uczestnicy przebiegają na przód sali, a gdy “dziób” - na tył. Na hasło “pokład” możecie ustalić przykucnięcie, a “kajuta” położenie się. Zabawę możecie zacząć w wolniejszym tempie, ale starajcie się z czasem je przyspieszać, by była bardzo dynamiczna.

Chcesz poznać więcej zabaw integracyjnych? Tutaj znajdziesz ich aż dwanaście!