Pa, pa pieluszko! Jak odzwyczaić dziecko od pieluch?

Mały człowiek od pierwszych dni swojego życia mierzy się z wieloma wyzwaniami. W miarę jak mija czas, a on zdobywa kolejne umiejętności, pojawiają się coraz to nowsze, trudniejsze zadania, którym musi stawić czoło. Pokonanie każdej z trudności jest gwarantem dalszego rozwoju dziecka. Jednym z takich wyzwań jest pożegnanie się z pieluszką. 

Kiedy pożegnać pieluszkę?

Kiedy dziecko sprawnie chodzi i biega, komunikuje się za pomocą słów, staje się coraz bardziej samodzielne i świadome siebie, przychodzi czas na rozstanie z pieluszką. Czas, w którym powinno to nastąpić jest dość płynną granicą i zależy od indywidualnej gotowości dziecka. Zazwyczaj jest to okres pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia. W naszej kulturze przyjęło się, że dziecko które idzie do przedszkola, powinno już samodzielnie korzystać z toalety, a przynajmniej by było już po rozstaniu z pieluszką.

 Akceptacja, szacunek i cierpliwość

Rodzice przygotowują dziecko na zdjęcie pieluszki od pierwszych chwil po narodzinach. Atmosfera akceptacji i szacunku podczas zmiany pierwszych i kolejnych pieluszek, podczas codziennej pielęgnacji, znacząco wpływa na to, jaki stosunek do własnego ciała będzie miało dziecko na późniejszych etapach rozwoju. Wprowadzenie właściwego nazewnictwa stref intymnych, naturalność oraz troska zaprocentują podczas odpieluchowania i nie tylko.

  Jak rozpoznać właściwy moment na zdjęcie pieluszki? Wystarczy dużo uważności i uwagi kierowanej na sygnały wysyłane nam przez dziecko. Najważniejsze, aby nic nie przyspieszać, nie popędzać dziecka. Postawa pełna cierpliwości i akceptacji pomoże dziecku samodzielnie odczytywać sygnały płynące z jego ciała oraz nauczyć się kontrolować procesy fizjologiczne.

Pierwszą oznaką świadczącą o gotowości do zdjęcia pieluszki jest ciekawość. Pojawiają się dziesiątki pytań na temat siusiania i robienia kupy zarówno w świecie ludzi jak i zwierząt. Do oznak należą również podglądanie rodziców i kolegów, zwiększone zainteresowanie fizjologią ciała. 

Trzy płaszczyzny rozwoju

 Osoba ludzka składa się trzech płaszczyzn: fizycznego, poznawczego
i emocjonalnego. Warto o nich pamiętać zanim pożegnamy się z pieluchą na stałe. Jeśli chodzi o aspekt fizyczny, to musimy mieć pewność, że dziecko ma właściwą pojemność pęcherza, nie ma żadnych infekcji oraz że potrafi już na dłuższą chwilę wstrzymać oddawanie moczu czy robienie kupy. Powinniśmy mieć pewność, że dziecko rozumie dlaczego się załatwia. Jak odbywa się przepływ pokarmów i płynów w naszym organizmie oraz że wszystkie procesy związane z wydalaniem są zupełnie naturalne. Aspekt emocjonalny jest chyba najważniejszy. Rodzic powinien mieć pewność, że dziecko ma w sobie zgodę na zdjęcie pieluszki i jest gotowe na wejście w nowy etap życia. Zadbanie o to, aby wszystko odbywało się zgodnie z indywidualnymi potrzebami dziecka, wzmocni jego poczucie bezpieczeństwa.

Od czego zacząć?

Przygotowania do zdjęcia pieluszki proponuję zacząć od aspektu poznawczego. Warto zaprosić dziecko do toalety, opowiadać mu co my rodzice tam robimy, jakie sprzęty się tam znajdują i do czego służą,  jakie procesy zachodzą w naszym organizmie. Warto skorzystać z dostępnej na rynku wydawniczym bogatej literatury adresowanej do dzieci. Bohaterowie ulubionych bajek i opowiadań będą chętnie wysłuchani przez malca, może nawet dziecko zechce ich naśladować.

Oto niektóre z nich:
- „Nocnik nad nocnikami” (dostępny w wersji dla chłopców i dziewczynek) Alona Frankel
- „Jadzia Pętelka robi siku” Barbara Supeł
- „Kicia Kocia i Nunuś. Na nocniku.”  Anita Głowińska
- „Pola mówi: muszę siusiu”  Irene Marienborg
- „Chce mi się kupę” Guido van Genechten
- „Zuzia korzysta z nocnika” Schneider Liane 

Wspólne zakupy

Doskonałym przygotowaniem jest wspólna wyprawa na zakupy. Kiedy dziecko już wie na czym polega załatwianie się na nocnik lub toaletę warto wspólnie kupić pierwszy zestaw majtek i nocnik. Gama produktów dostępnych na rynku jest ogromna i każde dziecko znajdzie coś wyjątkowego dla siebie, na przykład grający nocnik. Dziecko, które może samodzielnie wybrać potrzebne atrybuty, na pewno poczuje się ważne i kompetentne. Przede wszystkim, poczuje również, że ma wpływ na to co się dzieje. 

Nie przyspieszaj

Pośpiech w zdjęciu pieluchy może mieć niezwykle poważne konsekwencje. Dziecko, które nie jest gotowe na ten krok, nie rozumie co się dzieje z jego ciałem, nie ma wiedzy
o naturalności procesów fizjologicznych, możemy narazić na bardzo poważny stres. Konsekwencje braku gotowości i często wynikającego z tego niewłaściwego przygotowania mogą odbić się echem w sferze poczucia własnej wartości dziecka. Mogą także mieć wpływ na dalszy rozwój psychoseksualny. Warto pamiętać, że każde dziecko rozwija się w swoim indywidualnym rytmie.
Uważność na to co ono do nas „mówi” pomoże nam wspierać jego rozwój.