Siedem pytań o dotacje dla przedszkoli, na które odpowiedzi mogą Cię zaskoczyć!

W poprzednim artykule zawarliśmy podstawowe informacje dotyczące finansowania przedszkoli niepublicznych - czyli czesnego od rodziców oraz dotacji, ich terminów, warunków i zasad związanych z odwoływaniem się od decyzji. Wiedzą podzielił się z nami Robert Gałęski - radca prawny w kancelarii LEXBRIDGE. W dzisiejszym materiale udzielamy natomiast odpowiedzi na siedem pytań o dotacje dla przedszkoli, na które odpowiedzi nie zawsze są oczywiste. 

W tym artykule:

• Czy przedszkole powinno zawierać umowę dotacyjną? 
• Czy wysokość dotacji może ulegać zmianom w ciągu roku?
• Czy wiek dziecka może zaważyć na przyznaniu dotacji?
• Czy gmina może odmówić dotacji na dziecko z innej gminy?
• Na co możemy spożytkować środki z dotacji? 
• Czy gmina może cofnąć wypłatę dotacji?
• Jakie kroki muszą zostać podjęte, aby dotacja została wstrzymana?

Czy przedszkole powinno zawierać umowę dotacyjną? 

W przypadku przedszkoli nie ma obowiązku zawierania z gminą umowy dotacyjnej. Nie są to żłobki, gdzie taka umowa jest konieczna i reguluje kwestie wypłacania i wysokości dotacji. W tym przypadku całość reguluje sama ustawa. Jeżeli nawet umowa dotacyjna zostanie zawarta, to musi być zgodna z postanowieniami ustawy, która reguluje to w sposób kompletny. Taki dokument nie ma zatem sensu. 

Czy wysokość dotacji może ulegać zmianom w ciągu roku?

Tak, niestety nie jest to kwota stała. W latach poprzednich wysokość dotacji wiązano z wysokością wydatków zaplanowanych w budżecie na przedszkola publiczne. Z automatu zatem, jeśli uchwała budżetowa podlegała nowelizacji, zmieniał się budżet i wysokość wydatków na przedszkola publiczne, to za nimi szła również zmiana wysokości dotacji. W poprzednim stanie prawnym ustawa pozwalała jedynie na aktualizację dotacji na przyszłość. Jeśli budżet zmieniał się w marcu, to dotacja zwiększała się dopiero od kwietnia. W chwili obecnej ta konstrukcja wygląda inaczej i dotyczy całego roku. Jeśli w marcu mamy aktualizację budżetu, to następuje działanie w dwóch kierunkach - zarówno na przyszłość, jak i wstecz. Jeśli wypłacono nam dotację w innej kwocie, niż wychodzi po aktualizacji, musi ona zostać wyrównana. Pamiętajmy, że przeliczenie działa dwukierunkowo - zarówno wtedy, gdy dotacja została wypłacona w większej wysokości, jak i mniejszej. 

Czy wiek dziecka może zaważyć na przyznaniu dotacji?

Opiekę przedszkolną realizuje się wobec dzieci w wieku lat 3-6. Spór dotyczy zatem dzieci 2,5 letnich. Ustawa umożliwia przyjmowanie do przedszkoli dzieci, które ukończyły 2,5 roku życia w uzasadnionych przypadkach za zgodą dyrektora. Orzecznictwo poszło zatem w kierunku, że jeżeli dziecko w tym wieku zostaje przyjęte do placówki, to należy się na nie dotacja. Inaczej sytuacja ma się w przypadku dzieci, które nie ukończyły 2,5 roku. Nie ma przeciwwskazań prawnych, by były przyjmowane w przedszkolach niepublicznych, jednak nie przysługuje na nie dotacja do momentu, w którym ukończą 2,5 roku życia. 

Czy gmina może odmówić dotacji na dziecko z innej gminy?

Jeśli chodzi o miejsce zamieszkania dziecka - jest bez znaczenia. Ważne, by uczęszczało do tej konkretnej placówki. To jest często problem w przypadku dzieci mieszkających w innych gminach, które nie chcą dotować dzieci uczęszczających do placówek nie znajdujących się na ich terenie. Nie jest to jednak zgodne z prawem. 

Gmina placówki musi wypłacić pieniądze na dziecko, a następnie ma instrumenty prawne, by wymusić od gminy macierzystej zwrot takiej dotacji. Są oczywiście pewne ograniczenia kwot - bo budżety mogą się różnić wysokością w jednej i drugiej gminie. Zasada jest jednak jasna - miejsce zamieszkania dziecka w innej gminie nie pozbawia prawa do otrzymania dotacji na nie. To gminy mają obowiązek rozliczyć to między sobą. 

Na co możemy spożytkować środki z dotacji? 

Generalnie są to głównie bieżące wydatki związane z realizacją zadań przedszkola, a zatem funkcji kształcenia i opieki nad dziećmi. Oczywiście nie każdy - często negowane są np. wydatki na reklamę, gdyż nie są związane bezpośrednio z tymi zadaniami. Mogą to być również wynagrodzenia dyrektorów, nauczycieli, wydatki związane z zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy, remontów obiektów, obsługi prawnej itp. Pewne wydatki majątkowe także mogą być finansowane z dotacji - zakup m.in. książek, pomocy naukowych, zabawek. 

Czy gmina może cofnąć wypłatę dotacji?

Gmina może obecnie zarówno wstrzymać wypłatę dotacji, jak i ją cofnąć. To drugie dzieje się tylko w przypadku przedszkoli, które przystąpiły do konkursu ofert, realizują zadania gminy i tak jak przedszkole publiczne otrzymują 100% kwoty podstawy dotacji. Jeśli warunki, które powinny zostać przez nie spełniane, zostaną złamane, burmistrz może wydać decyzję o cofnięciu dotacji. 

Jakie kroki muszą zostać podjęte, aby dotacja została wstrzymana?

W takiej sytuacji wymagana jest decyzja administracyjna. Sama w sobie nie daje jednak jeszcze podstawy do wstrzymania dotacji, póki nie jest ostateczna lub nie została zaopatrzona w rygor natychmiastowej wykonalności. Jeżeli zatem jest wydana bez takiego rygoru, a dyrektor złoży odwołanie od tej decyzji i mimo to kwota dotacji nie zostanie wypłacona - jest to działanie bezprawne. 

Dopiero rozstrzygnięcie odwołania przez organ drugiej instancji powoduje, że decyzja staje się ostateczna.

Robert Gałęski

Radca prawny, Partner i szef Departamentu Prawa Oświatowego w należącej do Grupy Kapitałowej Auxilia Kancelarii LEXBRIDGE Groński Adwokaci i Radcowie Prawni sp. k. we Wrocławiu. Prowadził pracę nauko wą i dydaktyczną na Uniwersytecie Wrocławskim w ramach studiów doktoranckich. Specjalizuje się w zagadnieniach prawa oświatowego, postępowania cywilnego i administracyjnego oraz prawa rzeczowego.

Autor opracowań z zakresu prawa administracyjnego i licznych publikacji w branżowych portalach. Posiada wieloletnie doświadczenie praktyczne, wykonując zawód radcy prawnego. Pełnomocnik placówek niepublicznych w sprawach cywilnych i administracyjnych dotyczących dotacji oświatowych, w tym sporów o tzw. uzupełnienie dotacji. Autor licznych skarg kasacyjnych dotyczących dotacji oświatowych zakończonych sukcesem i korzystnym dla niepublicznych placówek oświatowych wyrokiem.