Nadzór pedagogiczny to systematyczne działania ukierunkowane na zapewnienie wysokiej jakości edukacji, bezpieczeństwa dzieci i zgodności funkcjonowania przedszkola z obowiązującymi przepisami. Dzięki obserwacjom, analizie dokumentacji i wsparciu nauczycieli dyrektor oraz organy nadzoru mogą reagować na bieżące potrzeby i wprowadzać efektywne rozwiązania. Jednym z kluczowych elementów tego procesu jest coroczne sprawozdanie, które pozwala podsumować zrealizowane działania, wyciągnąć wnioski oraz zaplanować kierunki dalszego rozwoju przedszkola.
Z tego artykułu dowiesz się, kto i kiedy sporządza sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego, w jakiej formie je przygotować oraz jakie obowiązki spoczywają na przedszkolach publicznych i niepublicznych.
Co to jest nadzór pedagogiczny i kto go sprawuje
Nadzór pedagogiczny to zespół działań organizacyjnych i merytorycznych mających na celu monitorowanie, ocenę i wspomaganie jakości pracy przedszkola. Jego głównymi zadaniami są:
- Monitorowanie zgodności z przepisami
- Ewaluacja wewnętrzna i zewnętrzna
- Wsparcie i doskonalenie
Obowiązek prowadzenia nadzoru pedagogicznego oraz opracowywania sprawozdania z jego realizacji wynika z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 1551). Zgodnie z § 24 ust. 1 i 2 rozporządzenia, dyrektor placówki jest zobowiązany do opracowania rocznego planu nadzoru pedagogicznego oraz przedstawienia wyników jego realizacji w formie sprawozdania – nie później niż do dnia zakończenia roku szkolnego. Rozporządzenie to określa również szczegółowe zasady prowadzenia nadzoru pedagogicznego w przedszkolach.
Kto i kiedy przygotowuje podsumowanie nadzoru pedagogicznego?
Sprawozdanie z nadzoru opracowuje dyrektor przedszkola lub innej placówki wychowania przedszkolnego. Dokument ten stanowi podsumowanie działań realizowanych w ramach nadzoru wewnętrznego, zgodnie z wcześniej ustalonym rocznym planem nadzoru pedagogicznego.
Sprawozdanie powinno być przygotowywane systematycznie – najczęściej na zakończenie roku szkolnego, choć w niektórych przypadkach możliwe jest także półroczne podsumowanie nadzoru, na przykład w większych placówkach lub zgodnie z decyzją organu prowadzącego.
Dyrektor szkoły lub placówki, w terminie do dnia 31 sierpnia, przedstawia na zebraniu rady pedagogicznej, a w przypadku szkoły lub placówki, w której nie tworzy się rady pedagogicznej - na zebraniu z udziałem nauczycieli i osób niebędących nauczycielami, które realizują zadania statutowe szkoły lub placówki, wyniki i wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego.
§ 24. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego
W sprawozdaniu dyrektor analizuje m.in. wyniki przeprowadzonych ewaluacji wewnętrznych, kontroli, działań wspomagających nauczycieli, a także realizację wniosków z poprzednich lat. Dokument ten nie tylko porządkuje informacje z całego roku lub pierwszego półrocza, ale także pozwala planować przyszłe działania usprawniające pracę placówki.
Kiedy i komu należy przedstawić sprawozdanie
Prawo oświatowe zobowiązuje dyrektora do przekazania radzie pedagogicznej, nie rzadziej niż dwa razy w roku szkolnym, ogólnych wniosków, które wynikają ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego oraz informacji o działalności szkoły. Przedstawienie wyników nadzoru pedagogicznego jest kluczowym elementem pracy dyrektora.
Zgodnie z przepisami, sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego należy przedstawić po zakończeniu roku szkolnego – najpóźniej do 31 sierpnia.
Sprawozdanie należy przedstawić:
- Organowi prowadzącemu – w celu zapewnienia nadzoru nad prawidłowym funkcjonowaniem przedszkola oraz podejmowania ewentualnych działań wspierających.
- Radzie pedagogicznej – w ramach omówienia efektów nadzoru, wspólnej analizy wyników i planowania kierunków dalszego rozwoju kadry.
- Kuratorium oświaty – tylko w przypadku kontroli lub na wyraźne żądanie organu nadzoru zewnętrznego.
Choć nie ma obowiązku formalnego przedstawienia dokumentu rodzicom, wielu dyrektorów decyduje się na omówienie wybranych wniosków i działań podczas zebrań ogólnych lub w komunikacji indywidualnej – co zwiększa przejrzystość funkcjonowania placówki i buduje zaufanie.
Sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego – kluczowe elementy
Sprawozdanie powinno mieć przejrzystą i uporządkowaną formę, która pozwoli jasno przedstawić zakres zrealizowanych działań, ich efekty oraz wnioski na przyszłość. Choć przepisy nie narzucają jednego obowiązującego wzoru, w praktyce przyjęło się, że dokument ma strukturę tabelaryczną, ułatwiającą analizę i porównywanie danych rok do roku. Dokument ten powinien zawierać szczegółowe informacje o nadzorze pedagogicznym, w tym o przeprowadzonych kontrolach i ewaluacjach.
Typowa struktura sprawozdania obejmuje:
- Dane identyfikacyjne przedszkola – nazwa, adres, rok szkolny, dyrektor.
- Zakres przeprowadzonych działań nadzoru – wskazanie, które obszary były objęte ewaluacją, kontrolą lub monitorowaniem.
- Opis wyników ewaluacji wewnętrznej – cele, metody, wnioski i rekomendacje.
- Informacje o kontrolach – tematyka, stwierdzone nieprawidłowości, sposób ich usunięcia.
- Działania wspomagające nauczycieli – formy doskonalenia zawodowego, konsultacje, obserwacje wspierające.
- Analiza realizacji wniosków z nadzoru za poprzedni rok – co zostało zrealizowane, co wymaga dalszych działań.
- Wnioski i zalecenia do dalszej pracy – kierunki rozwoju, potrzeby kadrowe lub organizacyjne.
- Załączniki – np. harmonogram nadzoru, protokoły z obserwacji, zestawienia szkoleń.
Warto zadbać o to, by sprawozdanie nie było wyłącznie formalnością, ale realnym narzędziem wspierającym rozwój przedszkola. Dlatego jego treść powinna być konkretna, oparta na danych i jasno pokazywać, jak nadzór pedagogiczny przekłada się na jakość codziennej pracy placówki.
Obowiązek przygotowania sprawozdania w placówkach niepublicznych
Wiele osób prowadzących przedszkola niepubliczne zadaje sobie pytanie, czy obowiązek sporządzania sprawozdania z nadzoru pedagogicznego dotyczy również ich placówek. Odpowiedź brzmi: tak – ale z pewnymi zastrzeżeniami.
Zgodnie z § 24 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego, obowiązek sporządzania rocznego sprawozdania z realizacji planu nadzoru pedagogicznego spoczywa na dyrektorze każdej placówki wychowania przedszkolnego – bez rozróżnienia na formę organizacyjno-prawną (publiczną lub niepubliczną). Oznacza to, że również w przedszkolach i punktach przedszkolnych niepublicznych dyrektor powinien przygotować taki dokument.
Jednak w praktyce obowiązek przedstawiania sprawozdania dalej – np. do organu prowadzącego – zależy od statutu i wewnętrznych ustaleń placówki. W przypadku przedszkoli prowadzonych przez osoby fizyczne lub fundacje, organem prowadzącym może być sam dyrektor lub właściciel, więc dokument pełni wówczas głównie funkcję wewnętrznej analizy i planowania rozwoju.
⚠️ Nadzór zewnętrzny kuratorium również obejmuje przedszkola niepubliczne – w przypadku kontroli sprawozdanie może zostać zażądane.
Choć nie wszystkie placówki niepubliczne są formalnie zobowiązane do dzielenia się dokumentem na zewnątrz, prowadzenie nadzoru pedagogicznego i przygotowanie sprawozdania to nie tylko obowiązek formalny, ale też element dobrej praktyki zarządzania – wspierający rozwój kadry, jakość pracy z dziećmi i budowanie zaufania wśród rodziców.
Sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego to nie tylko wymóg formalny, ale przede wszystkim narzędzie wspierające rozwój przedszkola i doskonalenie pracy kadry. Regularne podsumowywanie działań, analizowanie ich efektów i planowanie na przyszłość sprzyja podnoszeniu jakości edukacji oraz budowaniu profesjonalnego zespołu. Niezależnie od tego, czy prowadzisz placówkę publiczną czy niepubliczną, warto potraktować ten dokument jako ważny element zarządzania i refleksji nad kierunkiem, w jakim zmierza Twoje przedszkole.
Często zadawane pytania
Ile razy w roku należy przygotować sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego?
Sprawozdanie należy przygotować minimum raz w roku – najczęściej po zakończeniu roku szkolnego, do 31 sierpnia. Możliwe jest też podsumowanie nadzoru po pierwszym półroczu.
Jaka jest różnica między wnioskiem a rekomendacją?
Wniosek to podsumowanie ustaleń z nadzoru, a rekomendacja to propozycja działania, które warto podjąć na ich podstawie.
Co należy uwzględnić w planie nadzoru pedagogicznego?
W planie nadzoru należy uwzględnić następujące elementy: cele, obszary działań, formy nadzoru (np. ewaluacje, kontrole), harmonogram i osoby odpowiedzialne.
