Kiedy musisz lub możesz zatrudnić pomoc nauczyciela w przedszkolu i dlaczego warto to zrobić

Rola pomocy nauczyciela w przedszkolu jest często niedoceniana, ale ma ogromne znaczenie dla sprawnego funkcjonowania placówki i zapewnienia dzieciom optymalnych warunków rozwoju. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są zadania i kompetencje pomocy nauczyciela oraz w jakich sytuacjach masz obowiązek lub możliwość utworzenia takiego stanowiska pracy w swojej placówce.

Spis treści:

• Pomoc nauczyciela - co to za stanowisko?
• Kiedy zatrudnić pomoc nauczyciela w przedszkolu
• Co robi pomoc nauczyciela w przedszkolu
• Wymagania na stanowisko pomocy nauczyciela
• Kwalifikacje zawodowe na stanowisku pomocy nauczyciela
• Ile zarabia pomoc nauczyciela w przedszkolu
• Dodatkowa nauka języka polskiego - obowiązkowa tylko w szkole
• Akty prawne

Pomoc nauczyciela - co to za stanowisko?

Pomoc nauczyciela to stanowisko wspierające w placówkach edukacyjnych, szczególnie w przedszkolach i szkołach podstawowych. Stanowisko pomocy należy do stanowisk niepedagogicznych.

Osoba na tym stanowisku pomaga nauczycielowi w codziennej pracy związanej z opieką nad dziećmi i prowadzeniem zajęć edukacyjnych. Do jej obowiązków należy między innymi opieka nad maluchami, dbanie o porządek i bezpieczeństwo dzieci czy pomaganie im w czynnościach samoobsługowych.

Zatrudnienie w przedszkolu osoby na stanowisko pomocy nauczyciela wiąże się ściśle z opieką na nad dziećmi ze specjalnymi potrzebami. Dyrektor placówki ma możliwość lub wręcz obowiązek zatrudnienia takiej osoby w określonych przypadkach, które szczegółowo omówimy poniżej.

Kiedy zatrudnić pomoc nauczyciela w przedszkolu

Możliwość lub obowiązek zatrudnienia pomocy nauczyciela pojawia się w momencie, gdy do przedszkola zostaje przyjęte dziecko z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Dokument ten może zawierać bezpośrednie zalecenie zatrudnienia pomocy nauczyciela, uwzględniając specyficzne potrzeby ucznia.

Alternatywnie, orzeczenie może sugerować zatrudnienie nauczyciela wspomagającego lub nauczyciela specjalisty. Jeśli dokumenty wyraźnie rekomenduje zatrudnienie pomocy nauczyciela, dyrektor przedszkola powinien zastosować się do tego zalecenia, nie ograniczając się jedynie do zatrudnienia nauczyciela wspomagającego.

Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym określa, w jakich przypadkach pojawia się obowiązek lub możliwość zatrudnienia pomocy nauczyciela w przedszkolu.

Obowiązek zatrudnienie pomocy nauczyciela

W przedszkolach ogólnodostępnych i innych formach wychowania przedszkolnego dyrektor ma obowiązek zatrudnienia pomocy nauczyciela, gdy do placówki uczęszczają dzieci posiadające orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na:

• autyzm
• niepełnosprawności sprzężone

W przedszkolach specjalnych i przedszkolach ogólnodostępnych z oddziałami specjalnymi obowiązek zatrudnienia pomocy nauczyciela pojawia się w przypadku podopiecznych z:

• niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym
• niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją
• autyzmem
• niepełnosprawnościami sprzężonymi

Możliwość zatrudnienia pomocy nauczyciela

Za zgodą organu prowadzącego można nawiązać stosunek pracy z pomocą nauczyciela również w przypadku, gdy do placówki, w której kształceniem specjalnym są objęci uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niepełnosprawności inne niż niepełnosprawności sprzężone i autyzm.

W przedszkolach specjalnych, integracyjnych, ogólnodostępnych z oddziałami specjalnymi lub integracyjnymi pomoc nauczyciela można zatrudnić dla przedszkolaków z innymi niepełnosprawnościami niż niepełnosprawność intelektualna (w stopniu umiarkowanym lub znacznym), niepełnosprawność ruchowa (w tym afazja), niepełnosprawności sprzężone czy spektrum autyzmu. 

Co robi pomoc nauczyciela w przedszkolu

Zakres obowiązków pomocy nauczyciela nie jest ściśle określony przepisami. Zadania zależą od potrzeb przedszkola i maluchów. Szczegółowe obowiązki mogą się różnić w zależności od specyfiki placówki i charakterystyki podopiecznych. Najogólniej można jednak określić, że do codziennych obowiązków osoby na tym stanowisku należą:

• wspieranie nauczyciela w prowadzeniu zajęć dydaktycznych i opiekuńczych;
• pomoc w przygotowywaniu materiałów edukacyjnych;
• wspomaganie dzieci podczas indywidualnych i grupowych zadań;
• zapewnianie bezpieczeństwa, zwłaszcza podczas wyjść i różnych aktywności;
• pomoc przy organizacji posiłków i nadzór nad dziećmi podczas jedzenia;
• prowadzenie zabaw i zajęć ruchowych.

Zgodnie z § 7 ust. 9 rozporządzenia MEN z 9 sierpnia 2017 r., pomoc nauczyciela wykonuje zadania wyznaczone przez dyrektora przedszkola. Dyrektor przedszkola, na podstawie orzeczenia oraz IPET, powinien dostosować wymiar zatrudnienia pomocy nauczyciela tak, aby zapewnić odpowiednie wsparcie uczniowi.

Wymagania na stanowisko pomocy nauczyciela

Dyrektor przedszkola ma dość dużą swobodę w procesie rekrutacji kandydatów na stanowisko pomocy nauczyciela, pod warunkiem, że spełniają oni podstawowe wymagania kwalifikacyjne. Kandydaci muszą sprostać kryteriom określonym dla pracowników samorządowych, zgodnie z art. 6 ustawy o pracownikach samorządowych. Oznacza to, że co do zasady powinni:

• posiadać obywatelstwo polskie, aczkolwiek istnieje możliwość zatrudnienia osoby nieposiadającej polskiego obywatelstwa, jeśli wykaże się ona odpowiednią znajomością języka polskiego.
• posiadać pełną zdolność do czynności prawnych,
• posiadać kwalifikacje zawodowe niezbędne do wykonywania pracy na tym stanowisku.

Od kandydata na stanowisko pomocy nauczyciela nie wymaga się zaświadczenia o niekaralności z KRK, ale dyrektor musi zweryfikować, czy osoba ta nie figuruje w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób wpisanych przez Państwową Komisję ds. przestępstw seksualnych wobec małoletnich poniżej 15 roku życia. Obowiązek ten wynika z art. 21 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością seksualną.

Kwalifikacje zawodowe na stanowisku pomocy nauczyciela

Aby zostać pomocą nauczyciela nie trzeba mieć wykształcenia pedagogicznego. Warunkiem koniecznym jest ukończenie co najmniej szkoły podstawowej, a najlepiej wykształcenie średnie. Ważne jest natomiast, aby osoba ubiegająca się o zatrudnienie wykazywała się konkretnymi umiejętnościami i cechami.

Poza kompetencjami miękkimi, takimi jak empatia, cierpliwość czy otwartość, pomoc nauczyciela powinna znać podstawy psychologii oraz pedagogiki, a także potrafić organizować przedszkolakom czas w sposób angażujący i rozwojowy.

Nie jest też wymagany jakikolwiek staż pracy, natomiast mile widziane jest doświadczenie z dziećmi, nawet własnymi, zdolności plastyczne czy muzyczne.

Ile zarabia pomoc nauczyciela w przedszkolu

Wynagrodzenie pomocy nauczyciela w przedszkolu zależy od wielu czynników, takich jak lokalizacja, doświadczenie oraz wykształcenie. Średnie zarobki wahają się od 2500 PLN do 3500 PLN brutto miesięcznie. W większych miastach stawki mogą być wyższe. Jak podaje portal jooble.org:

Jeśli spojrzymy na statystyki wynagrodzeń na stanowisku Pomoc nauczyciela w Polsce w okresie od 25 września 2024, przeciętny pracownik zarabia rocznie 40 260 zł. Dokładniej mówiąc wysokość wynagrodzenia to 3355 zł na miesiąc, 839 zł na tydzień, lub 20,97 zł na godzinę.

jooble.org

Dodatkowa nauka języka polskiego - obowiązkowa tylko w szkole

Przepisy ustawy Prawo oświatowe (art. 165 ust. 7 i 8) umożliwiają zatrudnienie pomocy nauczyciela dla uczniów niebędących obywatelami polskimi, którzy nie znają języka polskiego lub znają go niewystarczająco. Uczniowie ci mają prawo do dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego przez okres do 24 miesięcy. organizowanej przez organ prowadzący placówkę. Dodatkowo, przez 12 miesięcy mogą korzystać z pomocy osoby władającej językiem ich kraju pochodzenia, zatrudnionej jako pomoc nauczyciela. Jednak przepisy te dotyczą wyłącznie szkół.

Pomoc nauczyciela a asystent nauczyciela przedszkola

Pomoc nauczyciela bywa czasami nazywana asystentem nauczyciela lub asystentem nauczyciela przedszkola, jednak takie określenie nie figuruje w przepisach. Osoba zatrudniona na stanowisku asystenta nauczyciela w przedszkolu lub szkole również jest pracownikiem niepedagogicznym.

Pomoc nauczyciela w szkołach i przedszkola pełni kluczową rolę, wspierając nauczycieli w codziennej pracy oraz opiece nad dziećmi posiadającymi orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Istnienie w placówce stanowiska pomocy nauczyciela, choć jest to stanowisko niepedagogiczne, znacząco wpływa na jakość opieki i edukacji.

Akty prawne:

• Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1309)
• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe
• Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich