Dziecko z alergią w przedszkolu - opieka, przystosowanie placówki oraz współpraca z rodzicem
Okres wiosenno-letniego pylenia traw i drzew to czas to wyjątkowo trudny dla większości alergików. Jak zadbać o dziecko z alergią w przedszkolu i zapewnić mu komfort przebywania w placówce?
W tym artykule:
- Epidemia alergii w placówkach
- Przyczyny alergii u dzieci
- Alergia na pyłki u dziecka
- Funkcjonowanie alergika w przedszkolu
- Sposób komunikacji na linii placówka-rodzice
- Najważniejsze informacje o małym alergiku
- Początek współpracy z rodzicami alergika
- Pielęgniarka w placówce
- Organizacja przedszkola
- Psychospołeczna izolacja dziecka z alergią
- Współpraca z „trudnymi” rodzicami
Epidemia alergii w placówkach
Alergie już jakiś czas temu zostały uznane za choroby cywilizacyjne XX wieku, natomiast wiek XXI został nazwany wiekiem epidemii alergii. Chorują na nie w dużej mierze dzieci z terenów mocno zurbanizowanych, a w 2015 roku aż 12% z nich skarżyło się na dolegliwości alergiczne, objawiające się głównie poprzez zmiany skórne i zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego.
Pamiętaj jednak, że objawy alergii mogą wystąpić w każdym wieku i jeżeli malec nie przejawia tymczasowo takowych, nie jest powiedziane, że któregoś pięknego wiosennego dnia, podczas przedobiadowego spaceru, nie zacznie nagle kichać i skarżyć się na nagły katar.
Przyczyny alergii u dzieci
Podłoże genetyczne to tylko jeden z wielu czynników wpływających na występowanie alergii. Równie sprzyjające są niekorzystne zmiany środowiskowe, takie jak zanieczyszczenie powietrza czy zbyt sterylne otoczenie w okresie, w którym odporność u dziecka dopiero się buduje.
Zanieczyszczenia powietrza, wymieniane jako czynnik przyczyniający się do coraz częstszego występowania reakcji alergicznych, uszkadzają nabłonki dróg oddechowych i sprawiają, że alergen łatwiej dostaje się do organizmu. Właśnie z ich powodów tak ważne jest zainstalowanie oczyszczaczy powietrza w przedszkolach i żłobkach, nie należy jednak przesadzać ze sterylnością – potrafi znacząco utrudnić kształtowanie się młodego układu immunologicznego.
W Polsce sezon pylenia zaczyna się już na końcu stycznia. Zapewne niejednemu nauczycielowi zdarzyło się wyjść wiosną na spacer z całkiem zdrowym dzieckiem i wrócić w połowie drogi z „przeziębieniem”. Jeśli nie występuje gorączka, zazwyczaj wystarczy zmiana ubrań i kąpiel, po których zazwyczaj następuje nagła poprawa.
Alergia na pyłki u dziecka
A co właściwie uczula? W Polsce najczęściej (w kolejności pylenia):
- leszczyna oraz olcha,
- brzoza,
- dąb,
- trawy i zboża,
- bylica.
Dodatkowo od marca do listopada problemy mogą mieć także dzieci uczulone na zarodniki grzybów, takich jak Cladosporium i Alternaria.
Funkcjonowanie alergika w przedszkolu
Na dziecko czeka szereg trudności - zarówno społecznych, jak i tych w samej nauce - które da radę przezwyciężyć jedynie, jeśli zostanie mu udzielone odpowiednie wsparcie.
Niezwykle istotnym jest, że poza objawami czysto fizycznymi, alergie - sklasyfikowane jako choroby psychosomatyczne – objawiają się także występowaniem zaburzeń zachowania, obniżoną motywacją czy zaburzeniami emocjonalnymi.
Sposób komunikacji na linii placówka-rodzice
Niewątpliwie kluczem do sukcesu w zapewnieniu odpowiedniej opieki dla małego alergika jest odpowiednia komunikacja z jego rodzicami – osobami, które o chorobie, jej przebiegu oraz sposobach radzenia sobie z nią wiedzą najwięcej.
Już na samym początku wspólnej drogi warto jest ustalić sposób przekazywania sobie informacji wygodny dla obu stron, na przykład mailowy lub za pomocą aplikacji.
Kluczowym jest zadbanie o swobodny przepływ informacji oraz doświadczeń, a relacja powinna być zbudowana na obustronnym zaufaniu i zrozumieniu.
Najważniejsze informacje o małym alergiku
Istnieje szereg informacji, które rodzice dziecka z alergią powinni przekazać Ci na początku Waszej wspólnej drogi. Najważniejszymi z nich są, rzecz jasna, aktualny stan zdrowia malucha, historia jego choroby oraz jej możliwe skutki i objawy.
Równie ważne będzie pozyskanie zaleceń odnośnie niezbędnych środków ostrożności czy postępowania w nagłych wypadkach, takich jak chociażby pogorszenie objawów alergii. Warto wyszczególnić przyjmowane przez malucha leki oraz ich dawkowanie i możliwe skutki uboczne.
Początek współpracy z rodzicami alergika
Spotkanie rodziców z nauczycielem oraz pielęgniarką to podstawa, która może pomóc tym pierwszym w budowaniu zaufania i poczucia bezpieczeństwa względem placówki. Podczas takiej rozmowy warto dowiedzieć się jak najwięcej w zakresie choroby malucha, a także ustalić przepływ informacji między nauczycielem oraz rodzicami.
Pielęgniarka w placówce
W żłobku lub przedszkolu, do którego uczęszcza dziecko z alergią, wskazana jest obecność pielęgniarki. Nie tylko posiadać ona będzie bardziej szczegółową wiedzę na temat chorób, ale – co ważniejsze – ma prawo do wykonywania zabiegów medycznych, o ile zajdzie taka potrzeba oraz podania maluchowi leków w przypadku zaostrzenia objawów alergii.
Organizacja przedszkola
Profilaktyka chorób alergicznych to przede wszystkim utrzymanie higienicznych warunków zarówno nauki, jak i zabawy. Najbardziej podstawowymi sposobami dbania o nią są, rzecz jasna: sprzątanie i wietrzenie pomieszczeń, a także konsekwentne pilnowanie stanu urządzeń wentylacyjnych czy oczyszczających powietrze.
W okresie pylenia roślin dobrze jest zwracać szczególną uwagę na to, czy zajęcia na świeżym powietrzu nie odbywają się akurat, gdy w powietrzu unoszą się szkodliwe dla małego alergika pyłki, a wszelkie spacery i wyjścia ustalać z jego rodzicami.
Psychospołeczna izolacja dziecka z alergią
Jak już wspominałam, alergie zostały zaklasyfikowane jako choroby psychosomatyczne, mające wpływ na komfort psychiczny i emocjonalny dzieci. Dlatego też równie ważną kwestią jest zaopiekowanie się trudnymi emocjami dziecka i udzieleniu pomocy w przeżywaniu i radzeniu sobie z nimi.
Nauczyciel powinien dbać o to, aby maluch nie był odsunięty od grupy rówieśniczej – czy to z uwagi na częstsze nieobecności, czy z powodu możliwych ograniczeń fizycznych – a raczej czuł, że do niej przynależy. Można pielęgnować to poczucie przynależności chociażby poprzez organizowanie zajęć integracyjnych lub edukacyjnych, poświęconym tematyce alergii.
Współpraca z „trudnymi” rodzicami
Niestety, nie wszyscy rodzice są chętni do dzielenia się informacjami na temat stanu zdrowia swoich dzieci, przekazując kadrze placówki jedynie szczątkowe informacje. Takie podejście może wynikać co prawda z bagatelizowania choroby, ale również z braku zaufania lub obawy przed stygmatyzacją, jeśli doświadczyli jej już wcześniej.
W takim wypadku warto jest nakreślić, iż brak wiedzy na temat problemów malucha utrudni Wam zrozumienie jego potrzeb, zapewnienie mu odpowiednich warunków do funkcjonowania w placówce oraz reagowanie w przypadku zaostrzenia objawów alergii.
